VIẾT VỀ MỘT NGƯỜI THẦY THẦM LẶNG – Thân tặng chị Nguyễn Thuý Mai Giáo viên trường Tiểu học Dịch Vọng B – Quận Cầu Giấy – Hà Nội.

VIẾT VỀ MỘT NGƯỜI THẦY THẦM LẶNG

Thân tặng chị Nguyễn Thuý Mai

Giáo viên trường Tiểu học Dịch Vọng B – Quận Cầu Giấy – Hà Nội.

Năm 1999 tôi về dạy Tiếng Anh tại trường Tiểu học Dịch Vọng B. Khi ấy, ngôi trường thân yêu của chúng tôi chỉ có hai dãy nhà cấp 4 với một vài phòng học nằm nép mình dưới những vòm cây cổ thụ xanh ngát. Cổng trường nhỏ xíu, cánh cổng được bác Hợp bảo vệ gom những cành tay tre già, dùng dây thép nhỏ, cột lại vào nhau, hơi lệch bên này một chút, lệch bên kia một tẹo, mà lại chỉ có mỗi một cánh mở về phía bên trái, chắc do cổng trường tôi lúc bấy giờ hẹp quá, nên một cánh thôi cũng đã đủ rồi.

Từ cổng vào tới phòng Hội đồng và các lớp học là một con ngõ dài, với bờ rào và bụi cỏ xanh mướt. Sân trường bằng đất, lý tưởng cho các cô cậu học trò chơi kim kỉm kìm kim, ngồi phệt đánh chắt, chơi bi và những trò chơi dân gian gắn liền với tuổi thơ của bao thế hệ từ lứa tuổi chúng tôi trở về trước.

Học trò thời bấy giờ vẫn còn ngô nghê, mộc mạc và trong sáng lắm, các em đi dép tổ ong đến trường, có những đôi dép đi lâu ngày bị gãy mõm, bên còn, bên mất, một vài em còn chẳng thèm đi dép, không biết vì do sân trường tôi bằng đất, đi vậy cho mát chân hay vì các em ấy không có dép để đi, mặt thì lấm lem, nhoằng cái từ sáng tới hết giờ ra chơi, đứa nào đứa nấy tay chân đen nhẻm, quần áo xộc xệch, duy có đôi mắt là vẫn trong veo và nụ cười tươi rói, nhìn yêu đến lạ!

Những người bạn đồng nghiệp của tôi đều lớn tuổi hơn tôi rất nhiều, tôi mới chập chững bước vào nghề nên cả tuổi đời và tuổi nghề của tôi đều non nớt. Nhiều khi gặp các chị, các cô thấy ngài ngại, cứ lí nhí chào mà chẳng rõ lời, mắt thì lấm la lấm lét không dám ngẩng mặt lên nhìn trực diện, chứ không mạnh mẽ, tự tin và đầy bản lĩnh như các bạn trẻ mới về trường bây giờ. Nhiều lúc nhớ lại tôi phì cười, tôi chẳng hiểu vì đâu mà ngày xưa tôi lại nhút nhát và sợ các chị, các cô đến vậy, trong khi ai cũng hiền, cũng nhẹ nhàng và giản dị. Trang phục phổ biến của các cô giáo trường tôi lúc bấy giờ là quần ống đứng tối màu và áo sơ mi trơn. Hầu như mọi người để tóc dài, cột bằng chiếc cặp ba lá hoặc dây thun ở phía sau, thi thoảng có cô nào hiện đại lắm thì phi dê tóc và mặc áo hoa, thế là nổi bần bật.

Trường tôi lúc bấy giờ không có nhiều giáo viên, nhưng có đến bốn cô giáo tên Mai, cô Hoàng Mai, chị Bùi Mai, chị Đỗ Mai và chị Thuý Mai. Mỗi người trong số họ đều là những người thầy đặc biệt, họ nghiêm túc, tài năng và chuẩn mực. Thời gian trôi đi, người về hưu, người lên làm quản lý và chuyển trường, còn lại chị Thuý Mai vẫn gắn bó với ngôi trường thân yêu của chúng tôi cho đến tận bây giờ. Chị là một nhân vật nhẹ

nhàng và bình thản nhất trong câu chuyện về người làm thầy, một người thầy lặng lẽ, âm thầm dành trọn cả thanh xuân của mình để yêu thương học trò.

Ngày mới về trường tôi không quan tâm đến chị nhiều lắm, tôi vẫn đến trường, giảng dạy và lướt qua chị như lướt qua những người chị, người cô đồng nghiệp khác. Tôi cố gắng không để dáng người mảnh mai, mái tóc đen dài, đôi mắt bình thản, nghiêm nghị và vẻ chân phương của chị choán lấy tâm trí mình. Dù lúc bấy giờ, chị và một số cô giáo khác trong trường mang đậm hình mẫu của những người thầy chân chính, của những người không vì cuộc sống mưu sinh mà đôi phút quên đi trách nhiệm của người làm thầy.  Họ mang trong mình niềm kiêu hãnh, tự hào và cả sự nỗ lực để khẳng định và giữ gìn phẩm hạnh của những người thầy, lúc ấy tôi thấy họ thật kiên cường.

Năm 2000, chúng tôi chuyển về trường mới, ngôi trường nằm kế bên trường cũ với ba dãy nhà cao tầng xếp thành hình chữ U, cổng trường to gấp bốn lần chiếc cổng một cánh ngày xưa của chúng tôi,  cổng nay có hẳn hai cánh bằng sắt chắc nịch mở ra hai bên cân đối và bề thế. Trường Tiểu học Dịch Vọng B lúc bấy giờ sao mà to và đẹp đến thế, mọi thứ như thay da đổi thịt, phấn khởi và ngỡ ngàng. Chúng tôi về trường mới với một niềm tự hào to lớn cùng ánh sáng lấp lánh của sự phát triển. Thầy và trò cũng vì thế mà đổi thay cho xứng tầm với một ngôi trường chuẩn quốc gia to đẹp. Chúng tôi diện hơn, mặc đẹp hơn, bắt đầu xuất hiện những kiểu tóc hiện đại, những chiếc đầm tân thời, những bộ trang phục cách tân và tô son, điểm phấn, nhìn ai cũng thật xinh đẹp và lộng lẫy. Nhưng chỉ riêng mình chị Thúy Mai vẫn vậy, chị vẫn bình thản, vẫn nhẹ nhàng trong những bộ quần áo lịch sự nhưng giản dị, tóc vẫn để dài cột thấp xuống ở phía sau, mặt để mộc, chân đi đôi dép quai hậu hoặc đôi giày đế thấp. Chị nền nã và thanh tao như chính con người chị, chỉ một lòng hướng về đám học trò nhỏ, chan chứa yêu thương nhưng vẫn đủ nghiêm để trẻ khôn lớn mỗi ngày.

Hơn 20 năm công tác tại trường Tiểu học Dịch Vọng B, tôi không thấy chị xuất hiện nhiều lần trên sân khấu trong các buổi tổng kết, hay Lễ tuyên dương khen thưởng. Tôi không nghe tên chị được xướng lên bên cạnh các danh hiệu cao quí, tôi rất ít khi nhìn thấy vòng nguyệt quế và những tấm bằng khen được trao cho chị. Nhưng tôi lại bắt gặp ánh mắt rạng ngời của chị mỗi khi học trò và đồng nghiệp được vinh danh vì hằng năm, học sinh do chị chủ nhiệm đạt rất nhiều các giải thưởng cao trong các kì thi Toán trong nước và Quốc tế. Chị ít khi có mặt trên sân khấu, nhưng những buổi họp chuyên môn, góp ý bài dạy, chuẩn bị tiết chuyên đề, tham gia hội thi giáo viên giỏi của đồng nghiệp luôn có chị ở bên để hỗ trợ và tư vấn.

Tôi nhiều lần gặp chị vào buổi trưa, tay cầm khay đựng cơm vội vã đi xuống nhà bếp, chị bảo: “Đi xin thêm cơm, vì lớp chị có mấy đứa to béo, ăn khoẻ, chị sợ chúng đói, thương lắm”. Vài lần tôi gặp chị xăm xăm đi tìm thầy Tổng phụ trách: “Nhờ thầy tìm giúp xem có dư chiếc áo khoác đồng phục nào do học trò lơ đễnh bỏ quên thì cho chị mượn tạm để em học sinh lớp chị mặc vì hôm nay trở lạnh, sáng đi vội trò mặc không đủ ấm”. Tôi bắt gặp chị ngồi cặm cụi sửa bài cho học sinh, chiếc kính không biết là cận hay viễn trễ xuống sống mũi, đôi mắt lúc thì mở to, lúc thì nheo lại, lúc lại nhìn vòng lên trên cả mắt kính, rồi nhíu mày, gọi tên một em học sinh nào đó lên gặp để trao đổi về bài làm. Đám trẻ trong lớp chị nghịch ngợm là thế, vậy mà cứ ngồi lặng yên, cắm cúi ghi ghi chép chép, chốc chốc lại len lén ngẩng lên xem cô có gọi đến tên mình. Chúng vừa yêu chị, vừa sợ chị, phần vì chị nghiêm túc, phần vì chúng cảm thấy có lỗi vì học hành

 không ra gì  làm chị buồn. Chị đã tâm huyết và yêu thương chúng biết mấy. Lúc ấy, tôi có cảm giác chị giống như người mẹ, vừa đôn hậu vừa nghiêm khắc và tôi chợt nhớ đến những người thầy trước đây của mình. Tuổi thơ của tôi cũng thật nhiều những trải nghiệm đẹp về tình thầy trò, giây phút nào đó tôi quên mất mình là đồng nghiệp, tôi cũng len lén nhìn chị và len lén quay đi…

Tôi tình cờ thấy rất nhiều lần phụ huynh đến trường tìm chị hỏi về tình hình học tập của con và công việc của lớp, họ cúi chào chị, dùng kính ngữ với chị, thái độ hoà nhã và lịch sự của chị khiến họ nể trọng và có đôi chút rụt rè.  

 Tôi biết chị cũng đã từng tham gia các kì thi giáo viên dạy giỏi và đạt giải, chị được trao danh hiệu: “Giỏi việc nước đảm việc nhà”, chị nhiều năm liền làm tổ trưởng chuyên môn, trưởng ban thanh tra nhân dân và một số chức vụ đoàn thể khác, nhưng hình như những danh hiệu và chức vụ ấy không có trong kế hoạch cuộc đời làm thầy của chị, nên nó rất bình thản và nhẹ nhàng. Với chị, niềm vui, niềm tự hào và phần thưởng lớn nhất, chính là sự trưởng thành của các thế hệ học trò gắn bó với nghề làm thầy của chị. Sự thành đạt và hạnh phúc của học trò chính là thành tựu và niềm vui trong cuộc đời của chị.

Tôi ngưỡng mộ những người thầy nhiệt huyết, năng nổ, những  người mạnh mẽ, hăng say phấn đấu không mệt mỏi để khẳng định bản thân. Sự cố gắng, nỗ lực và tài năng của họ được bạn bè, đồng nghiệp và cấp trên ghi nhận. Họ chính là luồng gió mới, sức sống mới đầy hiện đại và táo bạo. Họ đáng được trân trọng và tự hào, bởi năng lực của họ đem đến sự phát triển không ngừng của giáo dục. Song tôi thực sự trân quí những người thầy thầm lặng, họ không có nhiều danh hiệu, bằng khen, nhưng họ lại hiện hữu sâu sắc trong trái tim và tâm hồn của nhiều thế hệ học trò và những người đồng nghiệp.

Chị là một trong số họ, không ầm ào, không hoa mĩ. Đồng nghiệp, học sinh và phụ huynh luôn nhắc đến chị, nhớ về chị bằng sự kính trọng, biết ơn và ngưỡng mộ.

Chị mang đậm hình ảnh đẹp đẽ, chân phương của người thầy. Chị thầm lặng cống hiến cho xã hội những thế hệ học sinh ngoan hiền và thành đạt. Tôi viết về Chị để tôn vinh giá trị chân thực của những điều tốt đẹp. Tôi viết về Chị cũng là viết về những người thầy, những  người bạn đồng nghiệp, những người không đòi hỏi mà chỉ biết lặng lẽ cho đi.

                                                  Người viết: 

                                  Cô giáo Nguyễn Kiều Giang 

                                 Ban truyền thông nhà trường